Ngày nay, có rất nhiều lựa chọn để làm ngọt thực phẩm và đồ uống. Với chất tạo ngọt tổng hợp không chứa calo, chất tạo ngọt tự nhiên như mật ong và agave, và đường ăn truyền thống, thật khó để biết lựa chọn nào là lành mạnh nhất.
Hầu như ai cũng yêu thích vị ngọt ngào của đường, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều đường bổ sung có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tăng cân, tiểu đường và bệnh tim. Chính vì vậy, nhiều người đã tìm đến các chất thay thế đường hay còn gọi là chất tạo ngọt tổng hợp như một giải pháp thay thế lành mạnh hơn.
Mặc dù các chất thay thế không đường có thể có ý nghĩa đối với một số người mắc bệnh tiểu đường, nhưng đã có một số lo ngại về sức khỏe cộng đồng về tác hại lâu dài mà chất tạo ngọt nhân tạo có thể gây ra cho sức khỏe của bạn.
1. Chất tạo ngọt tổng hợp là gì?
Chất tạo ngọt tổng hợp hay còn được gọi là chất thay thế đường là các chất có vị ngọt tương đương hoặc cao hơn rất nhiều so với đường nhưng chứa ít calo hơn hoặc thậm chí không có calo. Đây là chất không có mặt trong tự nhiên, được tổng hợp hóa học từ các chất hữu cơ hoặc vô cơ. Vì có độ ngọt tương đối cao nên chất tạo ngọt tổng hợp thường được sử dụng với hàm lượng khá ít trong thực phẩm, và chỉ phù hợp với quy mô công nghiệp.
Chúng thường được sử dụng trong các sản phẩm “không đường” hoặc “ăn kiêng” như nước ngọt, kẹo, bánh nướng và cũng được bán riêng để người dùng thêm vào thực phẩm và đồ uống tại nhà. Ước tính, với mỗi muỗng cà phê chất tạo ngọt tổng hợp sẽ ít hơn 3 calo so với mỗi thìa cà phê đường với 16 calo.
2. Các loại chất tạo ngọt tổng hợp được FDA phê duyệt là an toàn
Các cơ quan y tế của chính phủ sẽ giám sát các thành phần mà các cơ sở sản xuất thêm vào thực phẩm. Các cơ quan này sẽ phải kiểm tra các thành phần có trong thực phẩm, bao gồm cả các chất tạo ngọt tổng hợp thay thế đường, trước khi chúng được đưa ra ngoài thị trường. Tất cả đều phải có công bố sản phẩm rõ ràng và chi tiết. Cục Quản lý Thực Phẩm và Dược phẩm (FDA) cho phép sử dụng các chất sau:
- Acesulfame kali: thường được kết hợp với các chất làm ngọt tổng hợp khác và có thể được tìm thấy trong các loại nước ngọt không đường.
- Aspartame: được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại thực phẩm như đồ uống, bánh kẹo, các loại gia vị, thuốc,… Có độ ngọt gấp 200 lần đường mía. Đặc biệt không sử dụng cho người bị phenylketon niệu (PKU), một chứng rối loạn di truyền hiếm gặp khiến cơ thể không thể tiêu thụ aspartame.
- Neotame: loại đường có độ ngọt cực cao, cao hơn 7000 đến 13000 lần so với đường mía. Được sử dụng trong thực phẩm và đồ uống, nhưng không phổ biến bằng các chất tạo ngọt khác.
- Saccharin: Ngọt hơn đường từ 200 đến 700 lần.
- Sucralose: được biết đến với tính linh hoạt của nó, có thể sử dụng để thay thế đường trong nấu nướng. Có mặt trong nhiều sản phẩm chế biến sẵn như nước ngọt, đồ uống, trái cây đóng hộp và các sản phẩm từ sữa. Ngọt gấp 600 lần đường tinh luyện.
- Stevia: là loại chất tạo ngọt không calo, được chiết xuất từ quả la hán. Độ ngọt gấp 10 đến 250 lần đường tinh luyện. Được sử dụng phổ biến trong thực phẩm và đồ uống.
- Advantame: chất làm ngọt nhân tạo mới được FDA chấp thuận vào năm 2014. Có độ ngọt cực kì cao, gấp 20.000 lần đường tinh luyện. Không được sử dụng phổ biến, phù hợp với các các cơ sản xuất với số lượng lớn, nhưng hoàn toàn an toàn cho người bị phenylketon niệu (PKU).
Mỗi loại chất thay thế đường đều có những đặc điểm và ứng dụng riêng. Việc lựa chọn loại nào phụ thuộc vào nhu cầu cũng như quy trình sản xuất, cũng như các yếu tố về sức khỏe. Hãy luôn đọc kỹ thông tin trên bao bì sản phẩm và tham khảo ý kiến chuyên gia nếu cần thiết.
3. Công dụng của chất tạo ngọt tổng hợp
Chất tạo ngọt được phát triển để thay thế đường tạo vị ngọt mà không thêm calo hoặc làm tăng lượng đường trong máu ở những bệnh nhân tiểu đường. Một số người tin rằng chúng có tác dụng ngăn chặn cơn đói và sự thèm ăn, từ đó có lợi cho cân nặng cơ thể và tim mạch. Một lượng bệnh nhân tiểu đường cũng lựa chọn những chất tạo ngọt “không đường” này để thay thế cho đường trong chế độ ăn uống của họ.
Đối với các cơ sở sản xuất, với quy mô lớn họ thay thế đường bằng các chất tạo ngọt để tiết kiệm chi phí. Chỉ với vài gram chất tạo ngọt cho một 1kg sản phẩm thay vì cần dùng với số lượng lớn đường cho lượng sản phẩm tương đương.
4. Khả năng gây nghiện đằng sau chất tạo ngọt tổng hợp
Có lẽ bạn biết rằng đường và có đồ ngọt có bổ sung đường nên được ăn ở một mức độ vừa phải. Về mặt dinh dưỡng, chất tạo ngọt nhân tạo không có liều lợi ích cho sức khỏe. Chúng không có vitamin, không có protein, không có thứ gì tốt cho các hoạt động trong cơ thể của bạn.
Điểm mạnh của chất tạo ngọt là nó giúp kích thích hệ thần kinh của bạn. Ăn ngọt giúp giải phóng dopamine trong cơ thể. Đây là một chất hóa học tạo cảm giác dễ chịu, mang lại khoái cảm. Là một trong những chất hóa học được giải phóng khi những người hút thuốc, hoặc sử dụng các chất gây nghiện.
Nhưng chẳng mấy chốc, lượng dopamine giảm xuống, dẫn đến việc não bạn muốn cảm giác phấn khích từ dopamine trở lại. Và bạn bắt đầu tìm đến nhiều thực phẩm có độ ngọt cao, và luôn nghĩ rằng “Các thực phẩm họ ăn đều có độ ngọt từ chất tạo ngọt tổng hợp, nên nó sẽ ít calo”, đúng không?. Khi tiêu thụ càng nhiều đồ ngọt, cơ thể sẽ bắt đầu thèm chất đó nhiều hơn. Và bạn có thể dễ dàng chiều theo cơn thèm đó hơn vì bạn nghĩ rằng rằng mình đang đưa ra nhiều lựa chọn lành mạnh hơn. Điều đó sẽ khiến bạn tiêu thụ nhiều đồ ngọt hơn, từ đó gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe của bạn.
5. Lợi ích và mối lo ngại về sức khỏe
Lợi ích
- Giảm nguy cơ sâu răng
- Không làm tăng lượng đường trong máu
- Hỗ trợ kiểm soát cân nặng trong thời gian ngắn (đối với người thừa cân hoặc béo phì)
Mối lo ngại
- Mặc dù các cơ quan y tế khẳng định chất thay thế đường không gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, một số nghiên cứu cho thấy mối liên quan giữa việc sử dụng chất tạo ngọt nhân tạo lâu dài với nguy cơ đột quỵ, bệnh tim và tử vong cao hơn.
- Một số chất thay thế đường như đường cồn, stevia và monk fruit có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng và tiêu chảy.
- Các nghiên cứu về tác động lâu dài của chất thay thế đường, đặc biệt là đối với trẻ em, vẫn còn hạn chế.
6. Chất thay thế đường có an toàn không?
Các cơ quan y tế như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã kiểm tra và cho phép sử dụng một số chất thay thế đường phổ biến như Acesulfame kali, Aspartame, Neotame, Saccharin, Sucralose, Stevia và Monk fruit,…Tuy nhiên, FDA cũng khuyến cáo về lượng tiêu thụ hàng ngày chấp nhận được (ADI) cho từng loại chất thay thế đường, tùy thuộc vào cân nặng của mỗi người.
Nhìn chung, chất tạo ngọt nhân tạo an toàn với lượng giới hạn cho người khỏe mạnh, bao gồm cả phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, cần hạn chế hoặc tránh sử dụng chúng nếu bạn:
- Mắc bệnh phenylketon niệu (một bệnh di truyền hiếm gặp)
- Bị các vấn đề về đường ruột
- Có con nhỏ dưới 2 tuổi
Đối với người lớn và trẻ em thừa cân hoặc béo phì, chất thay thế đường cũng có thể giúp kiểm soát cân nặng trong thời gian ngắn. Đó là vì chất thay thế đường thường ít calo hoặc không có calo. Nhưng không rõ liệu chất thay thế đường có thể giúp mọi người kiểm soát cân nặng trong thời gian dài hay không.
Theo thời gian, điều quan trọng nhất là phải có chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục.
7. Làm thế nào để cắt giảm lượng đường và chất tạo ngọt tổng hợp ?
Nếu bạn đã sẵn sàng thoát khỏi “cơn nghiện đường”, hãy bắt đầu bằng cách hạn chế thức ăn nhanh, và các sản phẩm đóng gói. Thực phẩm được dán nhãn là “ít calo”, “không calo”, “ít đường”,… có thể là lời cảnh báo rằng chúng đang có chứa chất tạo ngọt tổng hợp.
Ngay các những thực phẩm không có vị ngọt và bạn nghĩ rằng chúng không chứa nhiều chất tạo ngọt như: nước sốt salad, nước sốt mì, phô mai, bánh quy, sữa,… Việc đọc nhãn sản phẩm là thực sự hữu ích, điều này sẽ giúp ta kiểm soát được lượng đường được nạp vào cơ thể, bởi nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của những người bị kháng insulin, tiền tiểu đường hoặc tiểu đường.
Ngoài việc cắt giảm lượng chất tạo ngọt tổng hợp tiêu thụ, bạn có thể đổi qua sử dụng một số chất thay thế đường ít gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe hơn. Đó chính là đường tự nhiên, hay chất tạo ngọt có nguồn gốc tự nhiên, bao gồm: mật mía đen, xi-rô cây phong, đường dừa, mật ong thô,… Đây đều là những lựa chọn thay thế cho loại chất tạo ngọt tổng hợp, chỉ tốt hơn một chút, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta được phép tiêu thụ quá mức.
Chọn Đoàn Anh Foodtech – Nhận giá trị thật – Lợi nhuận thật
Tại Đoàn Anh, chúng tôi có đầy đủ mọi yếu tố để khách hàng có thể tin tưởng lựa chọn, luôn mang đến những giá trị thật, đảm bảo lợi ích đôi bên cùng phát triển:
- Đội ngũ kĩ thuật chuyên môn cao: đội ngũ giàu kinh nghiệm, nhiệt tình, đam mê với ngành, hiểu rõ quá trình biến đổi hóa lý khi sản xuât chế biến thực phẩm, sẵn sàng chia sẻ kiến thức và hỗ trợ khách hàng hết mình.
- Hỗ trợ tận nơi: chúng tôi sẽ đến trực tiếp tại cơ sở của khách hàng để hỗ trợ MIỄN PHÍ từ cài đặt thiết bị, đào tạo nhân viên và các vấn đề kĩ thuật phát sinh.
- Am hiểu xu hướng thị trường: nắm bắt nhanh chóng nhu cầu thị trường đổi mới, sáng tạo, ưu tiên sử dụng các nguyên liệu tự nhiên kết hợp với công nghệ tối ưu cung cấp giải pháp có lợi cho sức khoẻ con người.
- Công nghệ tiên tiến: công nghệ chất lượng cao, ổn định để luôn bắt kịp với xu hướng thị trường.
- Bảo hành trọn đời: chúng tôi cam kết bảo hành về tư vấn sản phẩm và hỗ trợ kĩ thuật cho khách hàng trong quá trình phát triển, cải thiện sản phẩm.
- Chứng nhận an toàn: Nhà máy sản xuất Đoàn Anh được chứng nhận trong nước và ngoài nước bởi Bộ Y tế – Cục An toàn Thực phẩm, FDA và ISO 22000:2018.
Hãy liên hệ ngay với Đoàn Anh Foodtech để được tư vấn và đồng hành cùng quý khách trên con đường kinh doanh chay thành công!
LIÊN HỆ CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT VÀ THƯƠNG MẠI ĐOÀN ANH (Đoàn Anh FoodTech)
✳️ Địa chỉ trụ sở chính: V3-247, Đường V3, Khu The Manhattan Glory, Phường Long Bình, TP. Hồ Chí Minh
📞 Hotline: 0906.929.377
Xem thêm về Đoàn Anh trên các nền tảng online:
👉 Youtube: https://www.youtube.com/@Doananhfoodtech
👉 Tiktok: https://www.tiktok.com/@doananhfoodtech
Đoàn Anh hân hạnh được phục vụ quý khách hàng trong công nghệ sản xuất giò chả chay!
